Svakog 14. juna zemlje širom svjeta obilježavaju Svjetski dan dobrovoljnih davaoca krvi. Ova praksa ustanovljena je 2004. godine i služi da bi se podigla svijesnost o potrebi za dobrovoljnim davanjem krvi kao i da se izrazi zahvalnost dobrovoljnim davaocima krvi koji su pomogli u spašavanju miliona života širom svjeta.
Transfuzija krvi pomaže da se spasu milioni života svake godine, da se produži životni vijek određenih osoba i podigne kvalitet njihovog života. Većina složenih operacija bila bi nezamisliva bez transfuzije krvi i doprinosa koji u tome daju dobrovoljni davaoci.
Zanimljiv je primjer Džejmsa Herisona iz Australije, koji je možda i najpoznatiji davalac krvi u svjetu, a zahvaljujući njegovim donacijama krvi spaseni su životi više od 2 miliona beba – pročitajte više o njemu.
Kad je dobrovoljno davanje krvi u pitanju postoje mnogo zablude i nedoumice a najčešće su one koje se odnose na to ko može a ko ne može biti dobrovoljni davalac i kako davanje krvi utiče na zdravlje. Pokušaćemo da razjasnimo ove nedoumice i odgovorimo na najčešće postavljena pitanja.
Ko može dati krv?
Krv mogu dati sve zdrave odrasle osobe koje zadovoljavaju sledeće kriterijume:
- Osoba je zdrava i dobrog opšteg stanja
- Ima između 18 i 65 godina
- Ima preko 50kg tjelesne težine
- Posjeduje zadovoljavajuće granične vrijednosti hemoglobina
- Ženske osobe mogu davati krv na svakih 4 mjeseca a muške na svakih 3 mjeseca
- Nakon primjene INAKTIVNE vakcine (virus gripa)
Ko ne može dati krv?
Osoobe koje ispunjavaju bar jedan od ispod navedenih kriterijuma zbog svoje i tuđe bezbijednosti ne mogu biti dobrovoljni davaoci krvi:
- Osobe koje imaju manje od 50kg
- Koje imaju simptome prehlade, neke bolesti ili se jednostavno ne osecaju dobro
- Koje imaju promene na koži (infekcije, osip, gljivična oboljenja …
- Koje imaju suviše visok ili suviše nizak pritisak
- Koje su pod terapijom ili nije prošlo najmanje 7 dana od terapije antibioticima
- Koje se nalaze u fazi redovnog mesecnog ciklusa (za osobe ženskog pola)
- Kod kojih nije prošlo 7 dana od vađenja zuba i manjih stomatoloških intervencija
- Kod kojih nije prošlo 6 meseci od probadanja tela i kože (pirsing), tetoviranja ili pojedinih hirurških intervencija i transfuzije krvi.
Kako se koristi uzeta krv?
U modernoj medicine se samo 10% jedinica krvi iskoristi kao puna krv. Radi optimalnog iskorišćenja jedinica krvi one se razlažu na komponente i koriste po potrebi. Na slici iznad možete viditi na koje se to komponente razlažu jedinice krvi i kod kojih oboljenja se koriste.
Zašto biste dali krv?
Dosta ljudi priča kako bi želilo da da krv ali to na kraju svi i ne učine. Svima nam je veoma jasno zbog kojih razloga bi trebali da damo krv i koliko time pomažemo drugima. Mi ćemo iskoristiti ovu priliku da vas još jednom podsjetimo na par razloga zašto bi trebalo da to i učinite.
Zato što možete – davanje krvi je privilegija samo zdravih ljudi, ukoliko ste zdravi i odmorni i ispunjavate sve potrebne uslove zašto da ne iskoristite tu privilegiju?
Spašavate i do 3 života – od jedne jedinice krvi koju date nakon razlaganja dobijaju se tri komponente koje s emogu iskoristiti da se spasu životi 3 osobe.
Traje vrlo kratko – Kompletan proces davanja sa svim potrebnim pregledima traje svega 10-15 minuta. Za 10-15 minuta vašeg vremena možete pokloniti jedinicu krvi koja će nekome omogućiti godine života, razmislite o tome.
Saznaćete svoju krvnu grupu – davanjem krvi dobićete knjižicu i saznaćete koja ste krvna grupa ukoliko to do sada niste znali.